Veel mensen kennen de amandelboom als een boom met roze bloesem. In Nederland tenminste. Maar veel mensen die een amandelboomgaard in het buitenland hebben gezien herinneren het zich anders, als een boom met een felwitte bloesem. Hoe zit dat?
Amandelboom 'Robijn'
Bijna alle amandelbomen die in Nederland worden aangeplant zijn van het ras 'Robijn'. Een ras wat bekend staat om zijn uitstekende winterhardheid, en dat is natuurlijk niet onbelangrijk in ons koude kikkerlandje.
Dit ras, gevonden in Nederland bij het Proefstation voor de Fruitteelt in Wilhelminadorp, is ontstaan uit een kruising tussen een perzik en een amandel. Zo'n boom heet een hybride: een kruising tussen twee soorten. Er zijn redelijk veel van zulke hybriden in de prunus familie waaronder naast de amandel en perzik ook de abrikoos, pruim, kers en natuurlijk nectarine horen. Zo zijn eigenlijk alle moderne pruimen Prunus domestica een kruising tussen de europeese en de aziatische wilde pruim. Maar ook de heel bijzondere Pluot is een hybride: in dit geval is het een kruising tussen een (japanse) pruim en abrikoos.
Door deze kruising is een boom ontstaan die de vruchten van een amandelboom, maar de winterhardheid van een perzik heeft. Als bijkomstigheid heeft deze boom ook een bloesemkleur die tussen de felroze perzik en de witte amandel in zit: een prachtig zacht roze. Ook is het blad iets minder puntig dan de amandel: een beetje tussen het ronde blad van de perzik en het puntige blad van de amandel in. Rest ons één vraag: is deze amandel 'Robijn' dan eigenlijk niet een am-zik of een perz-del?
De amandel robijn heeft een zachte roze kleur. Eigenlijk is het dan ook een kruising tussen een amandel en een perzik.
Het blad van de amandel 'Robijn' is minder puntig dan de echte amandel.
Door de gunstige eigenschappen van het ras Robijn zijn vrijwel alle amandelbomen die in Nederland worden aangeplant van dit ras.
'Echte' amandelbomen
De echte amandel heeft de botanische naam 'Prunus dulcis' en is dus niet gekruist met een perzik. Deze boom geeft grotere vruchten, en ook opvallend langwerpig blad. Verder is het verschil met de 'hollandse' amandel Robijn niet groot. Alleen de winterhardheid is echt anders. Waar een amandel Robijn geheel winterhard is, moet een echte amandel in de winter worden beschermd. Een (onverwarmde) kas of serre is daarvoor perfect.
Een echte amandel bloeit geheel in het wit, met prachtige grote bloesem. De bloeitijd is net zoals de Robijn zeer vroeg: in februari of maart.
De echte amandel bloeit in het wit, met grote bloemen.
Een echte amandel heeft opvallend puntig blad.
Meer weten over prunus hybriden?
Kwekerij Dave Wilson en Zaiger Genetics in de VS is gespecialiseerd in hybriden van prunus-soorten, en op hun website is een prachtige collectie te bewonderen.
