Bramengalmijt

Bramengalmijt (Acalitus essigi) is een veel voorkomende plaag bij bramenstruiken. Doordat de mijt zich in een braam vastmaakt en voedingsstoffen uit de vrucht zuigt rijpen niet alle delen van de braam goed af, met felrode plekken en een sterk verminderde smaak (praktisch oneetbaar) tot gevolg. Hoewel de bramengalmijt niet schadelijk is voor de struik kan het voorkomen of bestrijden hiervan de smaak van de geoogste bramen voorbeteren. Omdat bramengalmijt één van de weinige ziekten- en plagen is die voorkomt bij bramenstruiken wordt het ook wel eens "de bramenziekte" genoemd.

Wat is bramengalmijt?

De bramengalmijt is een klein insect wat zich in de braam nestelt en voedingsstoffen uit de bramen ontrekt waardoor de vruchten niet goed kunnen afrijpen. Ze tasten daarmee de smaak en houdbaarheid van de bramen aan, maar leveren geen schade op aan de struik zelf.

De bramen zelf zijn zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. Je kunt ze dus ook niet vinden als je de braam open peutert.

De bramengalmijten leggen eiren op de bloemen van de plant. De mijten die uit deze eieren komen klimmen in de braam om zich zo te voeden totdat ze genoeg gegeten hebben om de winter te overleven. Ze verstoppen zich in de takken van de bramenstruik en leggen het volgende jaar weer hun eigen eieren op de bloemen van de struik. Zo is de levenscyclus van dit insect compleet.

Soms zuigt de bramengalmijt ook sappen uit de bladeren en takken van de struik, maardit levert verder geen scahde op en is ook niet zichtbaar.

Bramengalmijt herkennen

Bramengalmijt wordt zichtbaar als de vruchten in de zomer (juli en augustus) beginnen af te rijpen. De bramen rijpen niet gelijkmatig af, maar bolletjes in de braam blijven dieprood en zwellen soms ook op. In extreme gevallen sterven andere delen van de braam af.

De bramengalmijt is zo klein dat deze met het blote oog niet te zien is. Je kunt ze dus alleen aan het schadebeeld van de bramen herkennen.

Foto's van door de bramengalmijt aangetaste vruchten zijn hier te vinden: foto's van de bramengalmijt.

Witte plekken is zonnebrand

Witte of roze plekken in de braam worden nogal eens aangezien voor bramenmijt. Dit is vaak niet het geval. Als de plekken meer roze- of wit zijn dan rood, en de braam verder goed groeit en afrijpt, dan is waarschijnlijk een felle zon en verdroging de oorzaak van de schade, en niet de bramenmijt.

Zonnebrand komt naast bij bramen ook voor bij frambozen.

Bramengalmijt bestrijden

Een aantasting met bramengalmijt kan op twee manieren worden bestreden.

Meestal wordt de bramengalmijt bestreden door geinfecteerde vruchten en takken zo snel mogelijk te verwijderen, en af te voeren of te verbranden. Zo wordt voorkomen dat de galmijt zich door de struik kan voorkomen en meer vruchten kan anatasten. Sommige mensen gaan zo ver als het wegsnoeien van de gehele struik tot de grond, om zo de plaag te bestrijden. Dit is een goede methode, maar omdat een bramenstruik vruchten geeft op tweejarig hout kost dat wel een extra jaar aan oogst.

Bramengalmijt kan ook worden bestreden met spuitzwavel. Hoewel dat middel is toegestaan in de biologische teelt, is het wel slecht voor het milieu. Omdat het middel niet zeer effectief is kunnen meerdere behandelingen nodig zijn. Aangetaste vruchten zijn afgeschreven, ook als spuitzwavel wordt toegepast, en moeten zo snel mogelijk worden verwijderd, maar verdere aantasting van de struik kan worden voorkomen.

Bramengalmijt voorkomen

Jammer genoeg zijn er niet veel mogelijkheden om bramengalmijten in je eigen tuin te voorkomen. In de professionele teelt worden soms roofmijten zoals Neoseiulus cucumeris preventief ingezet om schade van bramengalmijt te voorkomen, maar dit is voor één bramenstruik in de achtertuin meestal niet de moeite waard.

Heb je een grote moestuin met veel groenten en fruit, en wil je ook aantasting met spint of trips voorkomen? Dan kunnen deze roofmijten wel voor langere tijd preventief werken.

Door een lichte aantasting direct te bestrijden kan een zware aantasting worden voorkomen.

Een braam in de tuin

Ondanks dat de bramengalmijt dus een heel vervelende plaag is voor bramenstruiken komt aantasting gelukkig niet heel vaak voor. De bramenstruik is een makkelijke en onderhoudsvrije plant die dus in veel tuinen een plekje verdient. Wil je meer weten over een braam in de tuin? Lees dan hier verder:

Referenties

Foto van Neoseiulus cucumeris door Lin, G., Guertin, C., Di Paolo, SA. et al. - Phytoseiid predatory mites can disperse entomopathogenic fungi to prey patches. Sci Rep 9, 19435 (2019). Doi, CC BY 4.0 licentie

In dit artikel bespreken wij enkele biologische- en chemische bestrijdingsmiddelen die u kunt inzetten voor de bestrijding van ziekten en/of plagen in uw tuin. Wat ons betreft zijn bestrijdingsmiddelen (biologisch óf chemisch) altijd een laatste redmiddel, en kan er beter gekeken worden naar preventieve maatregelen zoals het gezond houden van uw bomen en het aanplanten van resistente rassen. Lees verder.