De bloesemtijd is altijd genieten voor elke fruitbomen liefhebber. En dat is al helemaal zo als je een jonge appelboom hebt aangeplant, die dat jaar voor het eerst gebloeid heeft. Maar dan neemt natuurlijk de spanning toe: is de appelboom daadwerkelijk bestoven? En zal mijn boom nu echt appels gaan dragen? In dit artikel leggen we uit hoe je dat kunt zien, en hoe je voor een goede bestuiving kunt zorgen.
Hoe zie je of een appelboom bestoven is?
Eigenlijk is het heel makkelijk om te zien of een appelboom goed bestoven is. Maar let op: dit kan pas na de bloesemtijd. Als de boom nog volop in bloesem staat, is het nog niet goed te zien. Afhankelijk van het seizoen is de bloesemtijd voor appels eind april of begin mei afgelopen. Als op dat moment de bloesems geheel afvallen, met bloembladeren en knop, dan is de boom niet bestoven. Maar vallen alleen de bloembladeren af? En blijven de knoppen stevig zitten, zoals op de foto hiernaast, dan is de bloem correct bestoven.
In het geval van de foto hiernaast is het zelfs zo dat er een kleine bolling net onder de meeldraden en de stamper van de bloem begint te groeien. Deze bolling is de "vrucht" van de appelboom: een kleine appel! De overige onderdelen van de bloesem, zoals resterende bloembladeren, meeldraden en de stamper, kunt u gewoon laten zitten. Deze onderdelen vallen in het seizoen vanzelf af, of gaan vanzelf op in de appel.
Zorgen voor een goede bestuiving
De bestuiving van een appelboom is een natuurlijk proces, en meestal gaat dat helemaal vanzelf. Toch zijn daarvoor wel wat voorwaarden.
Ten eerste moet de boom natuurlijk bloesem geven. Zonder bloesem is er geen bestuiving, en zonder bestuiving zijn er geen appels. Geeft de appel geen bloesem? Dan is de boom misschien de jong, of is er iets anders aan de hand.
Daarnaast moet er voor de meeste appelbomen een andere appelboom in de buurt zijn om deze appelboom te bestuiven. Hoewel een appelboom hermafrodiet is (de bloemen zijn zowel mannelijk als vrouwelijk) zijn de meeste appelrassen niet zelf-fertiel. Er moet een andere appel in de buurt zijn waarmee stuifmeel kan worden "uitgewisseld" om beide bomen te bestuiven. Ook zijn er zelfbestuivende bomen, die wel zelf-fertiel zijn en waar dus alleen stuifmeel tussen de bloemen van de boom zelf uitgewisseld hoeven te worden. Over het algemeen geeft zelfbestuiving wel een minder goed resultaat dan kruisbestuiving (waarbij twee appelbomen stuifmeel uitwisselen) tussen twee verschillende bomen van andere rassen.
De bestuiving zelf vindt plaats door insecten zoals bijen en hommels. Een bijvriendelijke tuin is dus heel erg belangrijk. Gelukkig zijn er nog genoeg bijen in de Nederlandse tuin te vinden om de meeste appelbomen zonder problemen te bestuiven. Door de vroege bloei is de appelboom zelfs een enorm geliefde boom voor bijen en hommels. Mochten er bij u in de buurt echt geen bijen actief zijn, dan kan handmatig bestuiven (door het overbrengen van het stuifmeel van één boom op de stampers van de andere boom en vice versa) een uitkomst zijn.
Vruchtdunning en Juni-rui
Meestal geeft een appelboom veel meer bloesem dan de boom aan appels kan laten groeien. Wel zo slim aangezien de boom niet zeker weet of alle bloemen wel bestoven worden. Maar wat nu als alle bloemen wel bestoven worden? Daar heeft de appelboom ook een oplossing voor: de juni-rui.
In juni laat een appelboom van nature een deel van de vruchtbeginselen vallen, om zo meer ruimte te maken voor anderen om te groeien. Dit kan dus geen kwaad, en is ook niet iets om je zorgen over te maken.
Nu kan het zo zijn dat na de juni-rui de boom eigenlijk nog te vol hangt met kleine appeltjes. Het is belangrijk om daarna de appelboom een beetje te helpen, door een deel van de appels te verwijderen. Verwijder bij voorkeur vruchten waar er te veel appels bij elkaar groeien, en ze dus niet genoeg ruimte hebben om allemaal te volgroeien. Laat bij een jonge boom maximaal 5 appels per tak hangen.
Pas je geen vruchtdunning toe? Dan is er het risico dat de appelboom het volgende jaar een beurtjaar heeft en geen enkele appel geeft om te herstellen, en er is een risico dat de tak afbreekt door het gewicht van de vele appels en schade oploopt.
